ماه مگ| سرطان کبد یک بیماری جدی است که در آن سلولهای کبد بهصورت غیرقابلکنترل رشد میکنند و توده یا تومور سرطانی ایجاد میکنند. این بیماری در دستهبندی سرطانها به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشود:
انواع سرطان کبد
سرطان اولیه کبد:
این نوع سرطان از خود کبد آغاز میشود. رایجترین نوع آن هپاتوسلولار کارسینوما (Hepatocellular Carcinoma) یا به اختصار HCC نامیده میشود که معمولاً از سلولهای اصلی کبد منشاء میگیرد. دیگر انواع نادرتر شامل کلانژیوکارسینوما (سرطان مجاری صفراوی)، آنگیوسارکوما و هپاتوبلاستوما (در کودکان) هستند.
سرطان ثانویه کبد:
در این حالت، سرطان از بخشی دیگر از بدن شروع شده و سپس به کبد گسترش مییابد، مانند سرطان روده، ریه یا سینه که به کبد متاستاز دادهاند.
علائم سرطان کبد
علائم سرطان کبد ممکن است در مراحل اولیه بسیار خفیف باشد و به تدریج تشدید شود. علائم اصلی شامل:
کاهش وزن ناخواسته
از دست دادن اشتها
احساس خستگی شدید و ضعف
درد یا تورم در ناحیه شکم (بهویژه سمت راست)
زردی پوست و سفیدی چشمها (یرقان)
تهوع و استفراغ
تورم پاها
علل و عوامل خطر
برخی از عوامل خطر ابتلا به سرطان کبد عبارتند از:
عفونت با ویروسهای هپاتیت B و C که میتواند باعث التهاب و آسیب طولانیمدت به کبد شود.
سیروز کبدی که در اثر مصرف الکل یا سایر بیماریهای کبدی ایجاد میشود.
دیابت و چاقی که به بیماری کبد چرب غیر الکلی منجر میشود.
مصرف دخانیات و الکل
عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی سرطان کبد.
روشهای درمان
روشهای درمان سرطان کبد بسته به نوع و مرحله سرطان متفاوت است و شامل:
- جراحی برای برداشتن بخش آسیبدیده کبد.
- پیوند کبد در موارد شدید که سرطان به بخش بزرگی از کبد گسترش یافته است.
- درمانهای موضعی مثل رادیوفرکونسی، شیمیدرمانی موضعی و پرتودرمانی.
- درمان سیستمیک مثل شیمیدرمانی، درمانهای هدفمند و ایمونوتراپی که برای جلوگیری از گسترش سرطان به سایر نقاط بدن کاربرد دارند.
پیشگیری
برای کاهش خطر سرطان کبد میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
واکسیناسیون علیه هپاتیت B
پرهیز از مصرف الکل و دخانیات
حفظ وزن مناسب و سبک زندگی سالم
انجام آزمایشهای دورهای برای افرادی که در معرض خطر بالا هستند، بهویژه افراد با سابقه بیماریهای کبدی.
شناخت علائم زودهنگام و مراجعه به پزشک در صورت بروز هرگونه نشانه میتواند در تشخیص بهموقع و موفقیت در درمان مؤثر باشد.