ماه مگ | امروز پنجشنبه 20 دی 1403 مصادف با 8 رجب ١٤٤٦ و 9 ژانویه 2025 است.
امروز سالگرد قتل و شهادت بزرگ مرد تاریخ معاصر ایران میرزا تقی خان فراهانی ملقب به امیرکبیر است. که در این روز به دستور ناصرالدین شاه در حمام فین به قتل رسید. در ادامه کمی در این رابطه صحبت کردیم.
اوقات شرعی امروز پنجشنبه 20 دی 1403 به افق تهران از این قرار است:
امیرکبیر (میرزا تقیخان فراهانی)، یکی از بزرگترین اصلاحطلبان و صدراعظمهای ایران در دوران قاجار، به دستور ناصرالدینشاه به قتل رسید. داستان قتل او نتیجه توطئههای درباریان و مخالفتهایی بود که با اصلاحات او وجود داشت.
زمینه تاریخی:
امیرکبیر پس از رسیدن به مقام صدارت در سال ۱۲۶۴ قمری (۱۸۴۸ میلادی)، دست به اصلاحات گستردهای در زمینههای مختلف زد. او اقداماتی برای کاهش نفوذ بیگانگان، بهبود وضع مالی کشور، اصلاح نظام اداری، کاهش فساد درباری، و ایجاد عدالت اجتماعی انجام داد. همچنین، تأسیس دارالفنون بهعنوان نخستین مدرسه مدرن ایران و انتشار روزنامه دولتی وقایع اتفاقیه از مهمترین دستاوردهای او بود.
اما این اصلاحات دشمنان زیادی برای امیرکبیر ایجاد کرد. درباریان، اشراف، و حتی مادر ناصرالدینشاه (ملکجهان، معروف به مهد علیا) از اقدامات او ناراضی بودند، زیرا منافع شخصیشان را تهدید میکرد.
تبعید و قتل:
ناصرالدینشاه که در ابتدا تحت تأثیر شخصیت و اقدامات امیرکبیر بود، به تدریج به دلیل تحریکات درباریان به او بدگمان شد. نهایتاً در سال ۱۲۶۸ قمری، امیرکبیر از صدارت عزل و به کاشان تبعید شد.
در کاشان، امیرکبیر در حمام فین به دستور مستقیم ناصرالدینشاه به قتل رسید. قاتلان او، با استفاده از تیغ، رگهای او را بریدند و او را در تاریخ ۲۰ دیماه ۱۲۳۰ شمسی (۱۸۵۲ میلادی) به قتل رساندند.
پیامدها:
قتل امیرکبیر تأثیر عمیقی بر تاریخ ایران گذاشت. بسیاری از اصلاحات او ناتمام ماند و روند پیشرفت کشور کند شد. اما نام او بهعنوان یک شخصیت اصلاحطلب و نماد مبارزه با فساد و استبداد در تاریخ ایران ماندگار شد.
امیرکبیر به نمادی از شجاعت، صداقت، و تلاش برای پیشرفت تبدیل شد و همچنان مورد احترام ایرانیان است.