ماه مگ | آلودگی هوا از جمله عواملی است که میتواند به شدت بر سلامت قلب و عروق تأثیر منفی بگذارد و در مواردی حتی منجر به **ایست قلبی** شود. این مسئله به ترکیبی از عوامل مختلف مرتبط است که در ادامه توضیح داده میشوند:
التهاب سیستمیک و استرس اکسیداتیو
مواد آلاینده هوا مانند ذرات معلق (PM2.5)، ازن، دیاکسید نیتروژن (NO₂)، و دیاکسید گوگرد (SO₂) به طور مستقیم وارد ریهها شده و از طریق جریان خون به بافتهای دیگر بدن منتقل میشوند. این مواد باعث ایجاد **التهاب سیستمیک** در بدن میشوند که میتواند منجر به افزایش استرس اکسیداتیو در دیواره رگهای خونی و قلب شود.
نتیجهی این وضعیت:
- آسیب به سلولهای قلبی.
- کاهش کارایی عروق خونی.
2. فزایش فشار خون و بار قلب
ذرات معلق و آلایندههای گازی میتوانند عملکرد سیستم عصبی خودمختار را مختل کنند و باعث **انقباض عروق** شوند. این وضعیت منجر به افزایش فشار خون و در نتیجه افزایش **بار کاری قلب** میشود. قلب برای جبران این افزایش بار، مجبور به کار بیشتر است، که در بلندمدت میتواند موجب ضعف عملکرد قلب و خطر ایست قلبی شود.
3. اختلال در ریتم قلب
آلودگی هوا میتواند فعالیت الکتریکی قلب را تغییر دهد و منجر به **آریتمی** یا اختلال در ریتم قلب شود. برخی از مواد آلاینده:- ممکن است باعث تحریک غیرطبیعی عصب واگ یا سیستم سمپاتیک شوند.- باعث کاهش اکسیژنرسانی به عضله قلب شده و احتمال **فیبریلاسیون بطنی** را افزایش میدهند. این اختلالات میتوانند منجر به **ایست قلبی ناگهانی** شوند.
4. تشکیل لخته خون (ترومبوز)
آلودگی هوا میتواند از طریق افزایش فعالیت پلاکتها و التهاب، خطر تشکیل لخته خون را افزایش دهد. این لختهها ممکن است به سمت شریانهای کرونری حرکت کرده و منجر به انسداد جریان خون به عضله قلب شوند. در صورت وقوع این حالت، احتمال بروز حمله قلبی و ایست قلبی بیشتر میشود.
5. کاهش سطح اکسیژن خون (هیپوکسی)
آلودگی هوا با کاهش کیفیت هوای تنفسی باعث میشود اکسیژن کمتری به بدن وارد شود. این امر میتواند به **هیپوکسی** و کمبود اکسیژن در عضلات قلبی منجر شود که عاملی مهم در ایست قلبی است.
6.افزایش ریسک در افراد مستعد
افرادی که بیماریهای قلبی، فشار خون بالا، دیابت یا کلسترول بالا دارند، نسبت به اثرات آلودگی هوا آسیبپذیرتر هستند. آلودگی میتواند این شرایط را تشدید کرده و خطر ایست قلبی را در این گروه افزایش دهد.
در نهایت ...
آلودگی هوا با ایجاد التهاب، اختلال در عملکرد رگها، و کاهش اکسیژنرسانی به قلب، به شکل مستقیم و غیرمستقیم خطر ایست قلبی را افزایش میدهد. بهترین راه پیشگیری، کاهش مواجهه با آلودگی هوا (مانند استفاده از ماسک مناسب، استفاده کمتر از وسایل نقلیه شخصی، و توجه به شاخص کیفیت هوا) و کنترل بیماریهای زمینهای مرتبط با قلب و عروق است.